Κοτόπουλο με μανιτάρια και κυδώνι

Τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων

Mε το κυδώνι και το μήλο πρέπει να έχει γίνει κάποιο λάθος. Πηγές αναφέρουν ότι το χρυσό μήλο που έδωσε ο Πάρις στην Αφροδίτη δεν ήταν μήλο τελικά αλλά κυδώνι. Το ίδιο συσχετισμό κάνουμε και  με το μήλο που έφαγε η Εύα στον κήπο της Εδέμ. Επίσης το ίδιο μπορεί να συμβαίνει και σε έναν από τους άθλους του Ηρακλή, στον ενδέκατο άθλο με “τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων”. Κυδώνι λοιπόν και όχι μήλο καθώς λέγεται πως το κυδώνι προϋπήρχε του μήλου και ίσως, θα πρόσθετα εγώ, θα εννοούν συγκεκριμένα τις ποικιλίες των κίτρινων μήλων όπως των Golden Delicious που δεν υπήρχαν τότε όταν οι μύθοι αναφέρονται στα “χρυσά μήλα”.

Το κυδώνι έχει συσχετιστεί με τον γάμο και τη γονιμότητα. Μια αναφορά βρίσκουμε στους Βίους Παράλληλους του Πλουτάρχου όπου ο Σόλωνας θέσπισε διάταγμα με βάση το οποίο «η νύφη και ο γαμπρός θα έπρεπε να κλείνονταν σε ένα δωμάτιο και να φάνε ένα κυδώνι μαζί.» Ένας άλλος λαϊκός μύθος αναφέρει ότι αν οι γυναίκες κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης τους έχουν όρεξη να καταναλώσουν μεγάλη ποσότητα κυδωνιών θα γεννήσουν ευφυή παιδιά.

To κυδώνι καλλιεργείται ευρέως σε χώρες της Μεσογείου, στην Τουρκία και στην Νότια Αμερική ενώ η καταγωγή του είναι από την νοτιοδυτική Ασία και συγκεκριμένα από την περιοχή του Καυκάσου. Έχει κίτρινο χρώμα ενώ η σάρκα του είναι λευκοκίτρινη, στυφή, αρκετά σκληρή και παίρνει το χαρακτηριστικό κοκκινοπορτοκαλί χρώμα μερικά μόνο δευτερόλεπτα αφού κοπεί. Γενικά μια λύση είναι να το περιχύσουμε με λεμόνι για να μη μας μαυρίσει. Στο σχήμα του θα λέγαμε ότι θυμίζει χοντρούτσικο αχλάδι, κάτι μεταξύ αχλαδιού και μήλου. Και όταν μπροστά στον πάγκο του μανάβη θα σταθούμε, διαλέγουμε κυδώνια κίτρινα -γιατί τα πράσινα είναι άγουρα- μεγάλα και σκληρά. To κυδώνι, εκτός αν πρόκειται για την γλυκιά ποικιλία που τρώγονται και ωμά, είναι πολύ όξινα και στυφά με πολύ σκληρή φλούδα για να φαγωθούν ωμά.

Το κυδώνι περιέχει πηκτίνη, ικανή για να πήζει το κυδωνόπαστο.

Τα κυδώνια χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη ζαχαροπλαστική αλλά και στη μαγειρική. Oλόκληρο ως φρούτο χρησιμοποιείται και για να αρωματίσει με φυσικό τρόπο εσωτερικούς χώρους. Στη ζαχαροπλαστική πολύ γνωστό είναι το γλυκό του κουταλιού, ο πελτές, η μαρμελάδα και το κυδωνόπαστο. Στη μαγειρική, το κυδώνι με την υψηλή οξύτητά του, εξουδετερώνει τη λιπαρότητα των τροφίμων και συχνά σερβίρεται σαν σάλτσα, όπως του μήλου, ως συνοδευτικό σε λιπαρά κρέατα σε κουζίνες πολλών χωρών αν και πιστεύω πως δεν είναι κάτι τόσο διαδεδομένο στην Ελλάδα.

Από τις παλαιότερες αναφορές στη μαγειρική με κυδώνι βρίσκουμε στα συγγράμματα του Απίκιου του πρώτου συγγραφέα βιβλίων μαγειρικής της Ρώμης τον 1º αι. μ. Χ. Μια από αυτές είναι το πιάτο “Πατίνα Κυδωνιών” που συνδυάζει το κυδώνι με πράσα, μέλι και ζωμό σε καυτό λάδι. Το κυδώνι στη μαγειρική ταιριάζει πολύ με μοσχάρι, χοιρινό και κοτόπουλο. Έτσι και εγώ ήθελα πολύ να δοκιμάσω το κυδώνι ως συστατικό σε πιάτο με κρέας και ξεφυλλίζοντας παλαιότερο τεύχος του γαστρονόμου έπεσα πάνω στη σημερινή μας συνταγή “κοτόπουλο με κυδώνι και μανιτάρια”, ένα ιδιαίτερο πιάτο που προσθέτει λόγω κυδωνιού μια ευχάριστη, ενδιαφέρουσα, γλυκόξινη γεύση.

Κοτόπουλο με μανιτάρια και κυδώνι

Υλικά:

• 1 κοτόπουλο 1 ½ κιλό περίπου, κομμένο στα 8
• 500 γρ. λευκά μανιτάρια agaricus
• 1 κυδώνι
• 1 ξερό κρεμμύδι ψιλοκομμένο
• 1/4 φλ. τσαγιού ελαιόλαδο
• 2/3 φλ. τσαγιού λευκό κρασί
• ξύσμα από 1 πορτοκάλι
• 1 ξυλάκι κανέλας
• 1 κ. γλυκού μέλι
• 3 κ. σούπας φύλλα μαϊντανού
• αλάτι
• φρεσκοτριμμένο πιπέρι

Εκτέλεση:

1. Πλένουμε καλά το κοτόπουλο, το κόβουμε σε μερίδες και αφαιρούμε την πέτσα.
2. Σκουπίζουμε τα μανιτάρια με μια υγρή πετσέτα, κόβουμε την άκρη από το κοτσάνι τους και τα κόβουμε σε 5-6 φετούλες.
3. Καθαρίζουμε το κυδώνι και το τρίβουμε στην χοντρή πλευρά του τρίφτη.
4. Τρίβουμε τη φλούδα του πορτοκαλιού στον τρίφτη και κρατάμε το ξύσμα.
5. Σε μια φαρδιά ρηχή κατσαρόλα ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο και σοτάρουμε το κοτόπουλο καλά από όλες τις πλευρές.
6. Προσθέτουμε το κρεμμύδι και συνεχίζουμε το σοτάρισμα για 2 λεπτά ακόμη.
7. Σβήνουμε με το κρασί και αφήνουμε να βράσει για 1 λεπτό μέχρι να εξατμιστεί το αλκοόλ.
8. Προσθέτουμε τα μανιτάρια, το ξύλο κανέλας, ανακατεύουμε ελαφρά και μαγειρεύουμε για 4 λεπτά.
9. Ρίχνουμε το τριμμένο κυδώνι και λίγο ζεστό νερό από τον βραστήρα, ίσα που να σκεπάσει τα υλικά.
10. Μόλις κοχλάσει το υγρό της κατσαρόλας, προσθέτουμε το ξύσμα πορτοκαλιού, το μέλι, αλάτι και πιπέρι.
11. Μισοσκεπάζουμε την κατσαρόλα, χαμηλώνουμε τη φωτιά και αφήνουμε το φαγητό να σιγοβράσει για 45 λεπτά περίπου, μέχρι να μαγειρευτεί καλά το κοτόπουλο. Ελέγχουμε κατά τη διάρκεια αν χρειαστεί να προσθέσουμε νερό. Στο τέλος θα πρέπει να έχει μείνει λίγο υγρό που θα είναι η σάλτσα του φαγητού.
12. Αφαιρούμε το ξύλο κανέλας, προσθέτουμε το μαϊντανό, ανακατεύουμε και σερβίρουμε. Συνοδεύουμε με ρύζι μπασμάτι.

Σχετικά άρθρα:

Ριζότο με ποικιλία μανιταριών Μοσχάρι κρασάτο με μανιτάρια Πένες με μανιτάρια και ανθότυρο Κριθαρότο με μανιτάρια και κοτόπουλο Μαύροι γίγαντες με μανιτάρια Μανιταρόσουπα βελουτέ